Yarınlara Kartopu’nun dayanağı bilişsel gelişim
“Bireyin çevresindeki dünyayı algılamasıyla anlaması ve yorumlaması üzerine etki eden zihinsel faaliyetler” olarak adlandırılan bilişsel gelişim; özellikle 0-6 yaş grubu çocuklar için büyük bir öneme sahip. Çocukların sağlıklı bir büyüme dönemi geçirmesine fırsat tanıyan bilişsel gelişim ile algılama, anlama, akılda tutma, dikkat etme, dil gelişimi, hatırlama, konuşma, düşünme ve problem çözme becerileri bu süreçte gelişir. 0-6 yaş arasındaki kritik dönemde çocukların eğitimine destek olmak, sağlıklı beyin gelişimi, bilişsel, sosyal ve duygusal alanlarda olumlu sonuçlar elde etmek adına büyük önem taşıyor. Yüksek kaliteli erken çocukluk eğitimi programları, olumlu ebeveynlik uygulamaları, kaliteli sağlık ve beslenmeye erişim, küçük çocukların gelişimine yatırım yapmanın en önemli bileşenleri arasında yer alıyor. Bu dönemde, çocuklara olumlu ve besleyici deneyimler sunarak onları yaşam boyu başarıya giden bir yola yönlendirebiliriz.
Neden 0-6 yaş arasına öncelik vermeliyiz?
Bir çocuğun yaşamının ilk altı yılında bilişsel ve zihinsel gelişimi çok hızlı ilerler, sinir ağları ve sinapsların %90’ı bu dönemde oluşur. Dolayısıyla gelişim açısından kritik olan bu dönemdeki çocukların eğitimine ve gelişimine verilen desteği, toplumlar için faydaları geleceğe uzanan ve güçlü nesiller oluşturan bir yatırım olarak değerlendirebiliriz.
Beyin gelişimi
Beyindeki nöral bağlantıların gelişimi çocukların 0-6 yaş sürecindeki deneyimleriyle önemli ölçüde şekillenirken; bu deneyimlerin kalitesi beyin gelişimi üzerinde derin bir etkiye de sahip olabiliyor.
Araştırmalar, bu dönemde ihmal veya istismara maruz kalan çocuklarda, bu olayların beyin gelişimleri üzerinde uzun süreli etkiler yaratabileceğini gösteriyor. Öte yandan; bu dönemde olumlu ve besleyici deneyimler yaşayan çocukların ileri düzeyde sosyal ve duygusal sonuçlar sağlayan gelişmiş bilişsel becerilere sahip oldukları gözleniyor.
Okul öncesi eğitim
Erken çocukluk eğitimine yatırım yapmak, 0-6 yaş grubundaki çocuklara olumlu ve besleyici deneyimler sağlayabilir.
Araştırmalar, erken çocukluk eğitiminin bilişsel ve sosyal-duygusal gelişim üzerinde uzun süreli etkileri olabileceğini gösteriyor. HighScope Eğitim Araştırmaları Vakfı tarafından yürütülen bir araştırma, yüksek kaliteli bir erken çocukluk eğitim programına katılan çocukların yetişkinliklerinde daha yüksek eğitim seviyesine, daha yüksek kazanca ve daha düşük suç oranına sahip olduklarını ortaya koyuyor.
Yetişkin katılımı
Yetişkin katılımı, 0-6 yaş aralığındaki çocuklara yatırım yapmanın bir başka kritik yönü olarak karşımıza çıkıyor. Araştırmalar, bakımından sorumlu olan yetişkin kişinin yaklaşımının çocukların beyin gelişiminde ve akademik başarıları üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu gösteriyor.